Alle informatie over de cheeta

Soorten cheetas en jachtluipaarden

Een cheeta wordt ook wel een jachtluipaard genoemd. Er is maar één soort cheeta, maar er zijn wel kleine verschillen tussen cheetas. Daarom kent een cheeta geen verschillende soorten, maar wel verschillende ondersoorten. De verschillen tussen cheetas zijn voornamelijk uiterlijke verschillen die verwant zijn aan de leefomgeving van de cheeta. Zo heeft de cheeta die in de Sahara leeft een lichtere vacht en heeft zo een betere schutkleur in zijn leefomgeving. Er leven vier ondersoorten in Afrika en één ondersoort leeft in Azië. 

In het Safaripark vind je zuidelijke cheetas.

Tickets

Cheetas in Beekse Bergen

In Safaripark Beekse Bergen vind je een grote groep cheetas. Je vindt ze langs de wandelsafari, maar je kunt ze ook spotten vanuit de safaribus of je eigen auto! Het Safaripark is stamboekhouder van de cheeta. Dit betekent dat het Europese fokprogramma (EEP) voor cheetas vanuit Beekse Bergen wordt gecoördineerd. Zo mag het Safaripark bijvoorbeeld voor alle cheetas in Europa bepalen welke bij elkaar mogen om jongen te krijgen en mogen ze advies geven over welke cheetas zouden moeten verhuizen naar andere dierentuinen. Safaripark Beekse Bergen is, naast stamboekhouder van de cheetas, ook trotse coördinator van de EEP's van de breedlipneushoorn. 

Waar vind je de cheetas in Beekse Bergen?

Plattegrond

Wat voor geluid maakt een cheeta?

Cheetas zijn katachtigen. Hierdoor maken ze verschillende geluiden die lijken op die van een huiskat. Zo kan een cheeta bijvoorbeeld spinnen en miauwen. Ook maken ze een soort tjilp-geluid. Een cheeta kan, in tegenstelling tot andere katachtige roofdieren, niet brullen en grommen. Ze missen namelijk een botje in hun keel die dat geluid kan produceren. 

Wat eet een cheeta?

Een cheeta is een vleeseter. Hij eet dan ook vlees. Vaak jaagt een cheeta op kleine en middelgrote antilopen, zoals gazellen, impala's en springbokken. Soms eet hij ook kleinere dieren, zoals vogels, hazen en andere kleine zoogdieren. Zodra hij een prooi gevangen heeft, moet hij deze snel opeten. De kans is namelijk groot dat andere grote roofdieren, zoals leeuwen en hyena's, de prooi proberen af te pakken. Een cheeta is niet opgewassen tegen deze grotere en zwaardere roofdieren en zal daarom dit gevecht maar moeilijk kunnen winnen.

Hoe oud wordt een cheeta?

Cheetas worden in de natuur tussen de zes en acht jaar oud. In dierentuinen worden de dieren gemiddeld tussen de tien en zestien jaar oud.

Hoeveel weegt een cheeta?

Een cheeta weegt tussen de 35 en 55 kilo. Gemiddeld weegt hij 50 kilo. Dit lage gewicht is heel handig tijdens de jacht, want zo is hij een stuk sneller dan andere dieren.

Is een cheeta gevaarlijk?

Een cheeta is een roofdier en een uitstekende jager. Dit maakt hem gevaarlijk en zal hij wanneer hij zich bedreigd of aangevallen voelt, onverwachts kunnen toeslaan. De cheeta is een echte vleeseter. Een mens behoort niet tot zijn dieet, waardoor hij niet zo snel mensen zal aanvallen. De cheeta eet voornamelijk kleine tot middelgrote prooien.

Vroeger werd het cheeta als huisdier gehouden door koningen. Deze koningen hielden de cheetas aan een riem, zodat ze hen konden beschermen tegen gevaar en het houden van zo’n dier een hoge status uitstraalde. Ook werden de dieren gebruikt voor de jacht.

Hoe jaagt een cheeta?

Cheetas jagen vaak overdag. Dit doen ze vroeg in de ochtend of vroeg in de avond. Vanaf een hooggelegen plaats houdt hij eerst zijn omgeving in de gaten. In tegenstelling tot andere katachtigen besluipt het jachtluipaard zijn prooi niet totdat het dichtbij genoeg is om erop te springen. Als hij zijn prooi gevonden heeft, besluipt hij deze tot ongeveer zeventig tot 100 meter en zet dan de achtervolging in. Hij wordt dan eigenlijk een soort van raket die afgeschoten wordt! Hij sprint naar zijn prooi toe en probeert de achterpoten weg te slaan, zodat het dier struikelt en valt. De cheeta doodt zijn prooi door verstikking. Als hij zijn prooi gedood heeft, sleept hij deze mee naar een schuilplaats. Hier kan hij veilig eten, zonder dat leeuwen of hyena's zijn prooi proberen af te pakken. Deze sprints kosten de cheeta heel veel energie. Hij moet na de jacht dan ook goed uitrusten voor hij weer opnieuw kan gaan jagen.

In onderstaand Ranger Request neemt ranger Floor je mee naar de cheetas. In deze video hoor je waarom cheetas stippen op hun vacht hebben en hoe ze dit gebruiken bij de jacht.

Is de cheeta een bedreigde diersoort?

De cheeta is een kwetsbare diersoort. Hij wordt bedreigd door het verdwijnen van zijn leefgebied en door jacht. Er wordt gejaagd op cheetas voor hun vacht en handel in deze dieren. Daarnaast vormen andere grote roofdieren een bedreiging voor jonge cheetas. 

De rol van dierentuinen is het behouden en beschermen van bedreigde diersoorten. Europese parken werken nauw met elkaar samen om dit doel te bereiken en doen dit met een managementprogramma (EEP). Ook de cheeta is hier onderdeel van. Zo wordt er een gezonde reservepopulatie behouden. Meer over soortbehoud en onze rol hierin ontdek je hier.

Natuurbehoud

Niet alleen cheeta's, maar veel van de diersoorten die je in ons park ziet zijn bedreigd en hebben het moeilijk in hun oorspronkelijke leefgebied. Wist je dat wereldwijd meer dan 4000 diersoorten met uitsterven bedreigd zijn? Samen kunnen we hen helpen, met grote, of kleine stappen. Wil je weten hoe? Klik dan hier.

Stichting Wildlife

Stichting Wildlife steunt Stichting SPOTS en Cheetah Conservation Botswana en helpt zo mee om cheeta's in de natuur te beschermen. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan door middel van onderzoek naar de soort, educatie aan de lokale bevolking en hulp aan bijvoorbeeld boeren. Zo wordt vee beschermt zonder de cheeta daarbij te verwonden. Meer weten over Stichting Wildlife? Klik dan hier. 

Voortplanting van een cheeta en hun welpjes

Mannetjes en vrouwtjes komen alleen samen om te paren. De draagtijd van een cheeta is drie maanden. Gemiddeld worden er één tot zes jongen geboren. Als de jongen geboren worden, zijn ze nog blind en hulpeloos. In die tijd verstopt de moeder haar jongen op een schuilplaats en verplaatst ze de jongen vaak naar andere schuilplaatsen. Op deze manier kunnen roofdieren de welpjes moeilijker vinden. Binnen twee weken gaan de ogen van de welpjes open. Als ze tussen de drie en zes weken oud zijn, verschijnen de melktanden. Net zoals wij wisselen ze deze tanden. Dat gebeurt als ze ongeveer acht maanden oud zijn. Jachtluipaarden zijn de enige katachtigen die hun nagels niet kunnen intrekken! De jongen kunnen totdat ze veertien weken oud zijn nog wel hun nagels intrekken. Welpen zijn na ongeveer vijftien tot zeventien maanden zelfstandig en verlaten dan de moeder.

Hoe snel is een cheeta?

De cheeta is het snelste landzoogdier ter wereld. Hij haalt een topsnelheid van gemiddeld 100 km per uur. In ongeveer drie seconden kan hij een snelheid van tachtig kilometer per uur halen! De topsnelheid houdt hij echter maar ongeveer 30 seconden vast. Het komt niet vaak voor dat een cheeta zo hard rent. Het kost veel energie. Een cheeta haalt deze snelheden door de bouw van zijn lichaam. Hij weegt namelijk niet veel en zijn gewrichten zijn flexibel. Door de lange poten en het kantelen van zijn heupen en schouderbladen kan de cheeta extra grote sprongen maken. Doordat hij zijn nagels niet kan intrekken, dienen deze als grip tijdens de zigzaggende achtervolging. Het zijn eigenlijk een soort noppen die wij hebben onder onze voetbalschoenen!