Alle informatie over de neushoorn

Wat is een neushoorn?

De neushoorn is een familie van de grote zoogdieren. De neushoorn leeft al 60 miljoen jaar op onze planeet. Er bestonden ontzettend veel soorten neushoorns. Tegenwoordig bestaan er nog maar 5 neushoornsoorten die voorkomen in Afrika en Azië. De witte en zwarte neushoorn komen voor in Afrika. De Indische, Javaanse en Sumatraanse neushoorn in Azië.

In het Safaripark vind je de witte én de zwarte neushoorn. Kom ze van heel dichtbij bekijken!

Tickets

Hoe ziet een neushoorn er uit?

Het grootste kenmerk van de neushoorn is natuurlijk zijn hoorn. De hoorn bestaat uit hetzelfde materiaal als ons haar en onze nagels. Er zit geen bot in de hoorns. Het zicht van een neushoorn is erg slecht. Ze kunnen op tien meter niet het verschil zien tussen een mens en een boomstronk. Daarentegen kunnen ze wel goed horen en ruiken. Een neushoorn kan de geur van een mens ruiken op kilometers afstand. De buik van een neushoorn is heel erg bol, dit komt omdat er allemaal darmen inzitten. Het darmenstelsel van een neushoorn kan wel 35 meter lang zijn.

Verschil tussen witte en zwarte neushoorns

De zwarte neushoorn heeft in tegenstelling tot de witte neushoorn een puntige bovenlip waarmee hij takken en bladeren kan afgrazen. De brede lippen van de witte neushoorn gebruikt hij om te grazen. De witte neushoorn is het grootst en is snel geïrriteerd, maar lang niet zo erg als de zwarte neushoorn. De zwarte neushoorn heeft een kort lontje en zal snel een reden vinden om aan te vallen totdat het gevaar is geweken. Daarnaast komt de witte neushoorn voornamelijk voor in het zuiden van Afrika en de zwarte neushoorn in Oost- en Midden-Afrika.

Ranger Robert laat het verschil zien tussen de witte en zwarte neushoorn in een Ranger Request. Kijk je mee?

Zowel in Safaripark Beekse Bergen als in Safari Resort Beekse Bergen vind je witte neushoorns. In het Safaripark kan je ook de zwarte neushoorn vinden!

Plattegrond Safaripark

Leefomgeving van de neushoorn

De twee Afrikaanse neushoorns komen voor op de savannes in Afrika. De Aziatische neushoorns komen juist voor in de bossen en moerassige graslanden van Azië.

Wat eet een neushoorn?

Neushoorns zijn planteneters. De neushoorn eet wel 70 kilo aan gras, bladeren en vruchten op een dag. Ook drinkt hij tot wel 100 liter water per dag. Wat een neushoorn precies eet, verschilt per neushoornsoort. De Afrikaanse neushoorns eten voornamelijk stevig gras of takken. De Aziatische neushoorns eten vooral stevige grote takken. De Sumantraanse neushoorn heeft als uitzondering een gevarieerd dieet, met allerlei soorten vruchten.

Leefwijze van neushoorns

Neushoorns leven niet in groepen maar leven alleen. Als neushoorns samen rondtrekken, dan is dat vaak een vrouwtje met haar jongen. De uitzondering hierop is de witte neushoorn. Deze neushoorn is erg sociaal, waardoor de witte neushoorn voorkomt in groepen. Het mannetje leeft alleen in een groot gebied en herkent de grenzen van zijn territorium aan zijn poep en plas. Alleen in de paartijd zoeken de mannetjes en vrouwtjes elkaar op.

Voortplanting

Wanneer een mannetje een bronstig vrouwtje in de buurt heeft gezien, probeert hij haar te imponeren. Dit doet hij door heen en weer te lopen. Doordat neushoorns niet in groepen leven bestaat de kans dat, zodra er een bronstig vrouwtje in de buurt is, meerdere mannetjes het vrouwtje voor zich willen winnen. Ze proberen elkaar dan te verjagen door luid te snuiven, hun kop laag te houden en hun oren plat te leggen. Het gaat echter niet vaak over in een gevecht. Uiteindelijk bepaalt het vrouwtje of er gepaard gaat worden.

Na een draagtijd van ongeveer 16 maanden komt het jong ter wereld. Het jong wordt zonder hoorn geboren en is vaak al tientallen kilo’s zwaar. Een vrouwtje krijgt ongeveer 1 kalf om de twee tot vijf jaar. Het eerste jaar blijft het jong dichtbij de moeder.

Babyneushoorn

Een babyneushoorn wordt ook wel een kalf genoemd. Een babyneushoorn kan al na 10 minuten staan, maar nog niet heel stabiel. De jongen lopen dan ook steeds achter hun moeder aan die hen beschermt tegen aanvallen van andere dieren. Na ongeveer 4 maanden drinkt een jong water. Het jong blijft bij zijn moeder tot hij volgroeid is en er nieuw kalf geboren wordt. Het kalf wordt ook gezoogd gedurende een heel jaar lang. Het kalf is geslachtsrijp na 4 jaar. Echter moeten mannetjes wel 10 jaar wachten met paren. Ze zijn namelijk na die tijd pas sterk genoeg om dit goed te kunnen doen.

In oktober 2020 is in het Safaripark neushoorntje Ravy geboren. Wil je zien hoe de jonge Ravy er uit zag? Ranger Brent neemt je mee in deze Ranger Request!

Vijanden van de neushoorn

De grootste vijand van de neushoorn is de mens. Alle vijf soorten worden met uitsterven bedreigd vanwege de jacht op hun hoorn. Wist je dat hoorn per kilo meer waard is dan goud? Criminele organisaties verkopen het als traditioneel medicijn tegen koorts, verkoudheid en de laatste jaren zelfs tegen kanker. Er is nooit bewezen dat de hoorn genezende krachten bezit, hij bestaat voornamelijk uit keratine; hetzelfde als onze nagels en haren dus! Daarnaast gebruiken rijke zakenmannen de hoorn ook als statussymbool. Om een hoorn te verkrijgen, hoeft de neushoorn niet te sterven. Zo zou de hoorn weer gewoon aangroeien en zou het dier kunnen blijven leven. Echter hebben stropers daar geen boodschap aan en doden ze de neushoorn alsnog.

De rol van dierentuinen is het behouden en beschermen van bedreigde diersoorten. Europese parken werken nauw met elkaar samen om dit doel te bereiken en doen dit met een managementprogramma (EEP). Ook de zwarte- en witte neushoorn zijn hier onderdeel van. Zo wordt er een gezonde reservepopulatie behouden. Meer over soortbehoud en onze rol hierin ontdek je hier.

Natuurbehoud

Niet alleen neushoorns, maar veel van de diersoorten die je in ons park ziet zijn bedreigd en hebben het moeilijk in hun oorspronkelijke leefgebied. Wist je dat wereldwijd meer dan 4000 diersoorten met uitsterven bedreigd zijn? Samen kunnen we hen helpen, met grote, of kleine stappen. Wil je weten hoe? Klik dan hier.

Stichting Wildlife

Stichting Wildlife steunt wel drie projecten die ervoor zorgen dat de verschillende soorten neushoorns beschermt worden. Dit zijn Save the Rhino, International Rhino Foundation en Black Mamba APU. De neushoorns worden beschermt door anti-stroper patrouilles waarbij het leefgebied van de neushoorn altijd beveiligd wordt, educatie op scholen zodat kinderen opgroeien met respect voor de natuur en campagnevoering waarbij het kopen van hoorn ontmoedigd wordt. Meer weten over Stichting Wildlife? Klik dan hier.

Soorten neushoorns

• Witte neushoorn of breedlipneushoorn
• Zwarte neushoorn of puntlipneushoorn 
• Indische neushoorn of pantserneushoorn
• Javaanse neushoorn 
• Sumatraanse neushoorn 

Witte neushoorn (Ceratotherium simum)

De witte neushoorn is het op een na zwaarste landdier ter wereld. Alleen de olifant weegt zwaarder. Hij is de grootste soort van alle neushoorns. Deze neushoornsoort komt voor in 4 landen: Zuid-Afrika, Namibië, Zimbabwe en Kenia. De witte neushoorn onderscheidt zich van de andere Afrikaanse neushoornsoort door zijn brede mond. De witte neushoorn wordt daarom ook wel breedlipneushoorn genoemd. Veel mensen gaan er vanuit dat de witte neushoorn wit is, vanwege zijn naam. Dit is echter niet het geval. Hij is grijs van kleur. De witte neushoorn, oftewel de breedlipneushoorn, dankt zijn naam aan een vertaalfout van de Engelsen. Door zijn brede lippen noemden de Afrikaanse boeren hem ‘wijd-lip’. De Engelsen begrepen dit verkeerd en dachten dat het ‘whitelip’ was. Sindsdien zijn we deze neushoorn de 'witte neushoorn' blijven noemen, ook al is hij doodgewoon grijs.

De witte neushoorn kent twee ondersoorten:

• Noordelijke witte neushoorn (Ceratotherium simum cottoni)
• Zuidelijke witte neushoorn (Ceratotherium simum simum)

In 2018 is het laatste mannetje van de noordelijke witte neushoorns gestorven, waardoor er nu nog maar twee vrouwtjes van deze soort op de wereld over zijn. De zuidelijke witte neushoorn wordt daarentegen met ‘kwetsbaar’ bestempeld als het gaat om bedreiging. Daar zijn nog meer dan 20.000 neushoorns van.

Zwarte neushoorn (Diceros bicornis)

De zwarte neushoorn wordt ook wel puntlipneushoorn genoemd. Hij is een van de twee Afrikaanse neushoorns en komt voor op de savannes van Oost- en Midden-Afrika. De zwarte neushoorn wordt met uitsterven bedreigd, doordat stropers op hem jagen voor zijn hoorn. Naar schatting leven er nog zo’n 5500 zwarte neushoorns. De zwarte neushoorn heeft een dikke, grijze huid. Hij heeft een puntige bovenlip waarmee hij makkelijk takken en bladeren kan grijpen. Hier dankt hij ook zijn naam aan. De zwarte neushoorn is iets kleiner en weegt minder dan de witte neushoorn. Er bestaan vier ondersoorten van de zwarte neushoorn, waarvan nog drie levende soorten, namelijk:

• Zuidwestelijke zwarte neushoorn (Diceros bicornis bicornis)
• Westelijke zwarte neushoorn (Diceros bicornis longipes) †
• Oostelijke zwarte neushoorn (Diceros bicornis michaeli)
• Zuid-centrale zwarte neushoorn (Diceros bicornis minor)

In Beekse Bergen kun je overnachten vlakbij witte neushoorns!

Safari Resort

Indische neushoorn (Rhinoceros unicornis)

De Indische neushoorn, ook wel pantserneushoorn genoemd, behoort tot de Aziatische neushoorns. Hij leeft, zoals de naam al aangeeft, in India. Hij heeft maar één hoorn en een dikke geplooide huid. De Indische neushoorn onderscheidt zich van de andere twee Aziatische neushoorns door zijn grootte, grote kop en slechts twee huidplooien op de buik. De hoorn wordt wel 60 cm lang en bestaat uit samengeklitte keratinevezels in plaats van hoornbeen, zoals de andere neushoorns. De kleur van de huid is grijsbruin. Hij is ongeveer 2 meter hoog en weegt tussen de 1800 en 2200 kilo. Hij kan ongeveer 30 jaar oud worden. De Indische neushoorn is een echte planteneter en leeft vooral van de bladeren en grassen. 

Javaanse neushoorn (Rhinoceros sondaicus)

De naam zegt het al, deze neushoorn komt voor in Java. Er leven nog tussen de 46 en 66 Javaanse neushoorns en is daarom een van de zeldzaamste dieren ter wereld. Deze neushoornsoort komt niet voor in gevangenschap. De Javaanse neushoorn heeft een schouderhoogte tussen de 140 en 170 cm en weegt ongeveer 1400 kilo. De huid is verdeeld in drie delen. Ze leven in de laaggelegen delen van het oerwoud waar veel modderpoelen en water zijn. 

Sumatraanse neushoorn (Dicerorhinus sumatrensis)

De Sumatraanse neushoorn is de kleinste neushoornsoort. Wat erg opmerkelijk is aan deze neushoorn is de beharing. Hij is namelijk zwaar behaard in vergelijking met de andere neushoorns. Hij heeft een schouderhoogte van 100 tot 140 cm en twee kleine hoorns. De Sumatraanse neushoorn overleeft in het oerwoud, vooral waar veel modderpoelen en heuvelachtige bosgebieden aanwezig zijn. Naar schatting leven er nog maar zo’n 200 tot 300 van deze neushoorns.