Echte groepsdieren

Alle informatie over de gnoe

Wetenschappelijke naam: Connochaetes taurinus taurinus

De gnoe

De blauwe gnoe (Connochaetes taurinus) is een antilopesoort en behoort tot de grote familie van de holhoornigen (Bovidae). Deze grote familie bestaat uit acht onderfamilies waaronder de familie van de koeantilopen (Alcelaphinae). Tot deze onderfamilie behoort de blauwe gnoe. De familie van de koeantilopen is weer onder te verdelen in vier geslachten met verschillende soorten. De blauwe gnoe wordt onderverdeeld in vijf ondersoorten.

Onderfamilie: Alcelaphinae

  • Alcelaphus
    • Hartenbeest (Alcelaphus buselaphus)
  • Beatragus
    • Hirola (Beatragus hunteri)
  • Connochaetes
    • Connochaetes gnou
      • Witstaartgnoe  
    • Connochaetes taurinus
      • Blauwe gnoe (Connochaetes taurinus taurinus)
      • Westelijke witbaard gnoe (Connochaetes taurinus mearnsi)
      • Oostelijke witbaard gnoe (Connochaetes taurinus albojubatus)
      • Nyassa gnoe (Connochaetes taurinus johnstoni)
      • Cookson gnoe (Connochaetes taurinus cooksoni)
  • Damaliscus
    • Topi (Damaliscus lunatus)
    • Blesbok (Damaliscus pygargus)

In Safaripark Beekse Bergen is de blauwe gnoe (Connochaetes taurinus taurinus) te vinden.

Bekijk de plattegrond

Hoe ziet een gnoe eruit?

De blauwe gnoe heeft natuurlijk niet echt blauw van kleur zoals zijn naam doet zeggen. Het dier heeft een zilvergrijze tot grijsbruine vacht met zwarte manen en kenmerkende verticale zwarte strepen op de schouders. In de dierenwetenschap krijgen vaker dieren met een grijzige kleur blauw in hun naam. Denk bijvoorbeeld aan de blauwe vinvis of de blauwe reiger. Deze dieren zijn ook niet allemaal blauw, maar een beetje grijs van kleur. Dit geldt ook voor de blauwe gnoe. Verder heeft hij een grote kop en een lange snuit. Zowel de mannetjes als de vrouwtjes hebben twee hoorns op hun kop. Deze zijn naar binnen gebogen en zijn dikker bij de mannetjes dan bij de vrouwtjes. Het eerste jaar groeien de hoorns bijna recht omhoog. Naarmate het jong ouder wordt, groeit er een bocht in doordat de ene kant van de hoorn sneller groeit dan de andere kant.

Elke individuele gnoe is weer een beetje anders. De dierverzorgers kunnen de gnoes afzonderlijk herkennen. Ranger Rick neemt je mee naar de blauwe gnoes en laat de verschillen zien. Zie jij de verschillen?

Hoeveel weegt een blauwe gnoe?

Een blauwe gnoe weegt tussen de 120 en 270 kilo. De mannetjes zijn groter en zwaarder dan de vrouwtjes.

Leeft een blauwe gnoe in een kudde?

De blauwe gnoe is een kuddedier en staan bekend om de grote migratie. Ze migreren, dat betekent rondtrekken, of blijven op een vaste plek afhankelijk van het voedselaanbod. Een kudde bestaat uit ongeveer acht vrouwtjes met hun jongen. De volwassen mannetjes dwalen tussen de verschillende kuddes door. Als de dieren gaan migreren, kunnen er kuddes worden gevormd van wel honderden dieren die samen door het leefgebied trekken. In het wild zie je de blauwe gnoes vaak samen met zebra’s grazen.

Wat is het leefgebied van een blauwe gnoe?

De blauwe gnoe komt wijd verspreid voor in Oost- en Zuid-Afrika, van Kenia tot Oost-Namibië. Ze leven daar op de graslanden, maar ook op acaciasavannes, struiksavannes en open bosgebieden.

Waarom trekt een blauwe gnoe naar een ander gebied?

Gnoes migreren of blijven op een vaste plek. Dit is afhankelijk van hoeveel voedsel dat er te vinden is. In tijden van weinig voedsel in de droge seizoenen trekken duizenden gnoes door naar een volgend gebied op zoek naar voedsel. Ze vormen dan grote kuddes met daarin kleinere kuddes. Dit noemen ze ook wel de grote migratie. Deze grote migratie bestaat voornamelijk uit gnoes, maar ook zebra’s en verschillende soorten antilopen sluiten zich aan.

Wat eet een blauwe gnoe?

De blauwe gnoe is een echte grazer. Ze eten voornamelijk verschillende grassoorten. Als er weinig gras te vinden is, zullen ze ook de bladeren van struiken gaan eten. Gnoes eten gedurende de dag en de nacht. Ze zijn vaak te vinden met zebra’s tijdens het grazen. Zebra’s zijn namelijk in staat om het lange gras te eten en zo kunnen de gnoes het korte gras opeten. Een gnoe is afhankelijk van water en zal daarom ook vaak te vinden zijn in de buurt van waterplassen.

Hoe oud wordt een blauwe gnoe?

Een blauwe gnoe wordt ongeveer zeventien tot twintig jaar oud. In de natuur zijn vooral de jonge dieren kwetsbaar voor roofdieren. De oudste gnoe in een dierentuin is 24 jaar geworden.

Hoe plant een gnoe zich voort?

De blauwe gnoe krijgt één keer per jaar een jong en het paarseizoen duurt drie weken. Dit begint na het regenseizoen, omdat er dan genoeg voedsel te vinden is. De draagtijd is ongeveer acht tot 8,5 maand. Per worp wordt er één jong geboren. Een jonge gnoe wordt een kalf genoemd. Deze kalveren worden geboren in een babyboom. Het kalf weegt bij de geboorte ongeveer negentien kilo en kan binnen tien minuten na de bevalling al staan. De moeder herkent haar kalf aan de geur. Als het kalf ongeveer acht maanden is, verlaat het zijn moeder en vormt dan samen met de andere kalveren een subgroep binnen de kudde.

Babyboom

Bijna alle kalveren worden in een periode van drie weken geboren. Die pasgeboren kalveren zijn een gemakkelijke prooi voor roofdieren. Gelukkig kunnen roofdieren maar een beperkte hoeveelheid vlees per dag eten. Daardoor blijven er meer kalveren over dan wanneer ze verspreid over het hele jaar worden geboren. Als de kalveren wat ouder zijn, hebben ze een grotere kans om aan roofdieren te ontkomen.

Wat voor geluid maakt een gnoe?

Gnoes communiceren met elkaar door geluid, geur en houdingen. Het loeiende geluid van een mannetje kan wel op twee kilometer afstand te horen zijn! Het kalf kan een blatend geluid maken wat een beetje lijkt op het geluid van een lammetje. Het vrouwtje herkent niet alleen haar jong aan het geluid, maar ook aan de geur. Doordat de kudde geur afscheidt, kunnen de dieren elkaar volgen en blijft er contact binnen de kudde.

Ontmoet ze in het echt

Is een gnoe bedreigd?

De blauwe gnoe heeft de status ‘veilig’ op de Rode Lijst van de IUCN. Ondanks die status zijn er toch bedreigingen voor de gnoe. Zo verdwijnt hun leefgebied door veeteelt en wordt er veel op ze gejaagd voor het vlees. Het grootste probleem is het versperren van de migratieroutes. Dit komt door hekken, dorpen en wegen die de mensen bouwen.

De natuurlijke vijanden van de gnoe zijn de hyena’s, leeuwen, cheeta’s en Afrikaanse wilde honden. Ook langdurige droogte kan een bedreiging zijn voor de gnoe.

Natuurbehoud

Gelukkig is de status van de blauwe gnoe veilig. Maar helaas zijn veel van de diersoorten die je in ons park ziet bedreigd en hebben deze het moeilijk in hun oorspronkelijke leefgebied. Wist je dat wereldwijd meer dan 4000 diersoorten met uitsterven bedreigd zijn? Samen kunnen we hen helpen, met grote, of kleine stappen. Wil je weten hoe? Klik dan hier.

Kom de blauwe gnoe's in het echt bekijken!

Bestel tickets

Leer ook onze andere bewoners kennen